Expression Web 2 Beta - Yenilikleri
Yazar : E.Altuğ YILMAZ
Microsoft Expression ürünlerinin 2.ci versiyonlarının betalarını MIX'08 ile birlikte yayınladı ve download sayfasına ekledi. Ben de hemen Expression Web'teki yeniliklere bir göz attım ve iyi bir yazı olacağını düşünerek sizlerle paylaşıyorum.
Microsoft'un en öne çıkardığı yenilik artık Expression Web'in php sayfalarını açabileceği,dahası intellisense ile geliştirmeler yapılabileceği.
Ayrıca aynı aspx sayfalarda olduğu gibi php sayfalarını da önizlemek için " Microsoft Expression Development Server " adında bir hizmet ile direk serverdaymış gibi izleyebilmemiz.IIS ve Apache Server kurmalar geride kalıyor.
Bence en büyük yenilik ise Photoshop dosyalarını direk psd dosyası olarak layerları ile beraber projemize dahil edebilmemiz. Insert - Picture - From Adobe Photoshop (.psd) diyerek bir photoshop dosyasını web sayfamıza getirebiliriz. Böyle bir güzelliği Dreamweaver dan beklerdik değilmi ?
PSD Photoshop dosyamızı seçtikten sonra Expression Web PSD dosyasının layerlarını alttaki gibi ekrana getiriyor ve size hangilerini getirmek istediğinizi soruyor. All layers diyerek hepsini veya alttaki örnekteki gibi text layerlarını kaldır gibi bir seçenekte bulunabiliyoruz. PSD dosyaları direk internette bildiğiniz gibi kullanılamıyor,bu görseli jpeg,gif veya png olarak yayınlayabilmek için dosya formatı ve kalitesine karar veriyoruz.
Böylelikle psd dosyasından jpeg kalitesine karar verdiğimiz şekilde kullanabilir hale getiriyoruz. Bu kadar ile kalmıyor,bence en etkileyici noktası psd dosyasını eğer bir grafik tasarımcı ile çalışıyorsak veya Photoshop'ta web arayüzünde güncelleme yaptıysak direk fotoğrafa Expression Web'te sağ tıklayıp alttaki ekrandaki gibi Update from Source ile kaynaktan istediğimiz değişen layerları güncelleyebiliyoruz.
Böylelikle bence Microsoft aslında görsel tasarım tarafında sanılanın aksine Expression toollarıyla Photoshopu veya herhangi bir Adobe ürününü rakip almadığını aksine onun tasarım gücünden entegre bir şekilde faydalanıp daha görsel web projeleri çıkarmayı öngördüğünü gösteriyor. Bir başka Adobe ürünlerini direk çağırmada başka bir sürpriz :Adobe Flash. Insert - Media - Flash ile alttaki gibi object dosyası olarak Flash çalışmamızı getirebiliyoruz ve dahası aynı Dreamweaver'daki gibi sağ tıklayıp Play diyerek Flash çalışmasının da önizlemesini tasarımda görebiliyoruz,Flash SWF Properties kısmı ile de transparan ayarları gibi parametreleri de ekliyebiliyoruz.
Tabiiki Insert - Media menüsünde Flash olur da Silverlight olmaz mı? Insert - Silverlight seçtiğimizde alttaki gibi öncelikle Silverlight tek bir dosya değil bütün bir proje olduğundan o projedeki ( js,xaml,html...) dosyalarının bulunduğu klasörü seçmenizi istiyor,daha sonra bu proje altında hangi html sayfasının bu Silverlight projesinin giriş sayfası olduğunu sorarak size bu htmldeki div içerisindeki Silverlight projesini getiriyor.Dahası aynı Flashtaki gibi Silverlight projesini tasarımda da görebiliyoruz.
Tasarım kısmında gayet hoş yenilikler ve entegreler gelmişken aynı şekilde yazılım ki Microsoft'un .Net gücünü arkasına alması çok beklenir bir durumdu. ASP.Net kontrollerinin yanına alttaki gibi Ajax Extensionları ile Update Panelleri ile veritabanları ile asenkron iletişimler artık tasarımcılar da geliştirebilecek.
Ayrıca çok hoş bir özellikte iframe yani inline frame'ler de var. Bildiğimiz üzere Dreamweaver'da iframeleri desteklese de ancak kodlarla eklenebiliyor ve kara bir pencere olarak görülüyordu. Visual Studio'da da durumlar pek farklı değil. Ancak Expression Web 'te HTML kontrollerinden bir Inline-Frame'i sahneye bıraktığımızda alttaki gibi pencere geliyor burada Set Initial Page ile projemizden hazır bir html sayfasını gösterebilirken new page ile yeni bir sayfa tasarlayabiliyoruz.
I-frame içerisinden sabit duran menüler sayesinde istediğimiz içeriği sayfamızın istediğimiz bir kısmına istediğimiz pencere ile yükleyebiliyoruz. Ancak yüklenen içerik gelende önizleme yapılarak görülebiliniyordu. Ancak mesela ben Set Initial Page seçip adrese bir html yerine http://www.nba.com yazarak dışarıdan bir websitesinin de yükleyebiliyorum,dahası o kısmı tasarımda direk yüklenmiş olarak görebiliyorum ve sağ tıklayarak büyüklüğü(width,height),scroll çıkması gibi klasik i-frame özelliklerini anlık güncelliyebiliyorum.
Beni daha da etkileyen bu i-frame içerisine tıkladığınızda sağda CSS panelinde bu yüklediğiniz sayfadaki CSS kodlarını class ve genel yapıları ile görebiliyorsunuz,isterseniz kendi projenize de sürükle bırak ile kazandırabiliyorsunuz,muazzam! Aşağıda nba.com adresinin CSS class larını görüyoruz.
Expression Web genel yapıda daha birçok yeniliklere sahip , gelişmiş ve güncellenmiş CSS 2.1 desteği , FTP protokolleri ile erişim imkanı , ASP.Net 3.5 projelerine uyumluluk gibi birçok yeniliği daha içerisinde barındırıyor.
Açıkçası Dreamweaver CS3'teki Ajax frameworkleri Spry dışındaki hiçbir yenilik bu kadar heyecan verici değildi ama Expression Web bir çok puzzle'ı oturtuyor ve tasarım oyunun çok önemli bir oyuncusu olacağnın mesajlarını gayet açıkça belirtiyor. Dahası benim kişisel sevincim Silverlight dışında kalan bir ürün gibi gösterilmesine naziren bence tam zıttına Silverlight projelerinin kalbine oturuyor.Ve bunu sadece değişen siyah arayüzü ile değil Expression Design 2 ile gelmiş olan Fireworks ve ImageReady'den hatırlayacağımız Slice Tool ile XAML vektörel arayüzleri okuyabilmesi ve işleyebilmesi , tek işlem ile Silverlight projelerini anlık görünteleyebilmesi ile artık gerçekten oyunun tam içinde.
Tasarımcılar ve yazılımcılar Expression Web 2 , kesinlikle yükleyin ve siz de bu programın keyfini çıkarın.
18/3/08
tek kelime ile harika olmuş, çıkışta da göstermiştiniz hayretler içinde izledim :)